Zaburzenia widzenia są częstym objawem, który zgłaszają pacjenci. Mogą one przybierać różną formę. Czasem są to mroczki przed oczami towarzyszące migrenie, a czasem podwójne widzenie bez wyraźnej przyczyny. 

Czym są zaburzenia widzenia?

To dysfunkcje narządu wzroku obserwowane subiektywnie przez pacjenta. Należą do nich m.in.: podwójne widzenie (diplopia), mroczki w polu widzenia, zmiany ostrości wzroku, osłabienie wzroku, zaburzenie pola widzenia. Często towarzyszy im ból głowy w okolicy czołowej oraz ból gałki ocznej (ból „za okiem”). Nie wszystkie z tych zaburzeń muszą świadczyć o poważnej, wewnątrzczaszkowej patologii. Wszystkie natomiast wymagają przeprowadzenia odpowiedniej diagnostyki. 

Zaburzenia widzenia- diagnostyka.

Jeśli zaobserwujemy u siebie lub swojego dziecka powyższe problemy, wskazana jest konsultacja okulistyczna. Jeśli lekarz okulista nie stwierdzi w badaniu nieprawidłowości, to najprawdopodobniej pokieruje do optometrysty i/lub neurologa. 

Optometrysta bada przede wszystkim gałkę oczną. Zajmuje się doborem okularów i soczewek we wszystkich wadach wzroku. Pomaga także w dobraniu odpowiednich ćwiczeń oczu (jeśli są konieczne). 

Lekarz neurolog sprawdza zmiany w układzie nerwowym. Za pomocą odpowiednich badań może określić, czy występują zmiany w ośrodkowym układzie nerwowym (mózgu) i w nerwach czaszkowych (unerwiających m.in. gałkę oczną). 

Przykłady kliniczne zaburzeń wzroku w gabinecie fizjoterapeuty

Kilka miesięcy temu napisałam post, w którym dokładnie opisuję rozwój wzroku u dziecka, sygnały alarmowe oraz jak dbać o wzrok malucha. Przeczytacie go TUTAJ.

W związku z tym chciałabym podać Wam kilka przykładów pasujących do tematu, z którymi spotkałam się swojej praktyce gabinetowej. 

Przede wszystkim zaburzenia wzroku często poprzedzają migrenę. Należą do tak zwanej aury, czyli sygnałów z organizmu o nadchodzącym bólu głowy. Jeśli pacjent zna ten stan, to zazwyczaj nie widzi powodu do niepokoju. Czasem jednak mogą się pojawić sytuacje, w których występuje sama aura, a ból głowy nie nadchodzi. O migrenie więcej przeczytacie w TYM POŚCIE.

Więcej o rodzajach bólu głowy przeczytacie na stronie National Headache Foundation.

Podwójne widzenie

Podwójne widzenie pojawia się często u dzieci, u których wzrok uległ w ostatnim czasie pogorszeniu. Takie sytuacje mogą nastąpić podczas dużego skoku wzrostowego. Mogą być także następstwem nagłej zmiany trybu życia, tj. z zabaw dywanowych w przedszkolu dziecko trafia do 1 klasy podstawówki i zaczyna dużo czytać, pisać itd. Nie jest to jednak reguła i każdy niepokojący objaw należy skonsultować z lekarzem! Jeśli wykluczone zostały zmiany patologiczne w ośrodkowym układzie nerwowym, do akcji wkracza fizjoterapeuta. Należy sprawdzić funkcjonowanie nerwów czaszkowych (szczególnie III, IV, VI, czyli układu okoruchowego). Warto zbadać także kości mózgoczaszki i twarzoczaszki (szczególnie klinową, czołową, skroniową, jarzmową, łzową). 

Ból za okiem

Ból „za okiem” często związany jest z patologią nerwu II (wzrokowego). Doświadczają go szczególnie osoby cierpiące na przewlekłe bóle głowy i zatok, z problemami stawów skroniowo-żuchwowych, po urazach i operacjach. Palpacyjnie można wtedy wyczuć, że gałka oczna po stronie problemowej jest sztywniejsza niż po drugiej. 

Dysfunkcje oka mogą być związane także z zaburzeniami przewodnictwa pierwszych dwóch gałęzi nerwu trójdzielnego (V): ocznej (V1) i szczękowej (V2). Nerw trójdzielny odpowiada głównie za ból twarzy. 

Oko a odcinek szyjny kręgosłupa

Głowa i odcinek szyjny stanowią otoczenie wielu nerwów czaszkowych. Ze względu na ścisłe powiązanie funkcji wzroku z potylicą i górnym odcinkiem szyjnym często warto sprawdzić także ten rejon. Może się okazać, że problemy z widzeniem są spowodowane dysfunkcjami mięśni podpotylicznych. Są one skorelowane z ruchem gałek ocznych. Nieprawidłowe może być funkcjonowanie szczególnie pierwszych dwóch kręgów szyjnych (C1-C2). Ruch gałek ocznych powinien być możliwy u każdego bez ruchu szyi! 

Receptory w odcinku szyjnym kręgosłupa mają ważne połączenia z aparatem przedsionkowym i wzrokowym oraz kilkoma obszarami ośrodkowego układu nerwowego. Z patologicznymi zmianami w kontroli czuciowo-ruchowej mogą wiązać się zmiany w ustawieniu stawów odcinka szyjnego, kontroli ruchu gałek ocznych i stabilności postawy.

Źródła

Materiały szkoleniowe CRAFTA