Fizjoterapia Stomatologiczna

Depresja i dysfunkcje czaszkowo-żuchwowe

Depresja jest chorobą, której zdecydowanie nie należy bagatelizować. 10 października obchodzimy Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego. Chciałabym więc po krótce przedstawić, jakie istnieją zależności między problemami natury psychicznej, a obszarem czaszkowo-żuchwowym. 

Depresja

Obserwacja moich pacjentów oraz badania naukowe jednoznacznie wskazują na fakt, że zaburzenia obszaru czaszkowo-żuchwowego oraz zwiększony lęk czy depresja są ze sobą powiązane.

  • Fillingim i wsp. udowadniają, że pewne uwarunkowania psychosomatyczne są przyczyną zaburzeń w stawie skroniowo-żuchwowym. W związku z tym pomiary funkcjonowania psychologicznego mogą przewidywać pierwsze wystąpienie TMD. 
  • Sójka i wsp. wykazują, że około 33% przebadanych studentów prezentowała objawy zaburzeń czaszkowo-żuchwowych. W dodatku intensywniej postrzegała objawy stresu, lęku i depresji.
  • Grossi i wsp. przebadali kobiety z zaburzeniami stawów skroniowo-żuchwowych i bólem mięśniowo-powięziowym. Doszli do wniosku, że wykazują one wyższy poziom i intensywność bólu przewlekłego. Cechują się także depresją i niespecyficznymi objawami fizycznymi częściej niż kobiety w grupie kontrolnej.
  • Su i wsp. wykazują, że występowanie bólu jest związane z lękiem, depresją, stresem i mniejszym optymizmem.
  • Według Loster i wsp., a także Osiewicz i wsp. oraz Miettinen i wsp. zaburzenia układu stomatognatycznego mają istotny wpływ na pogorszenie się nastroju i pojawienie się depresji.
  • Z kolei badania Manfredini i wsp. tylko częściowo potwierdzają, że istnieje powiązanie między badanymi z bruksizmem nocnym a wyższym poziomem lęku.
  • Paiva Bertoli przeprowadziła badania nastolatków z zaburzeniami stawów skroniowo-żuchwowych. U osób z wysokim poziomem lęku częściej obserwowała ból mięśniowo-powięziowym i przemieszczenie dysku z redukcją.
  • Według Schmitter i wsp. przewlekły stres związany z pracą może być powiązany ze zwiększonym poziomem aktywności mięśni skroniowych podczas snu.

Powyższe wnioski wskazują na wyraźny związek sfery psychicznej z zaburzeniami stawów skroniowo-żuchwowych. Nie jesteśmy jednak w stanie jednoznacznie stwierdzić, czy jest to przyczyna, czy skutek zaistniałych problemów.

Rokowania, patofizjologia i terapia

Komiyama i wsp. twierdzą, że wskaźnik depresji i nasilenie objawów ze stawów skroniowo-żuchwowych zmniejszają się wraz z wiekiem u kobiet. Z wyników badań przeprowadzonych przez Staniszewskiego i wsp. wynika, że pacjenci z TMD wykazują zwiększoną aktywność osi przysadka-podwzgórze-nadnercza (HPA). Co za tym idzie, mają podwyższony poziom stresu, depresji, a także kortyzolu.

Litt i wsp. udowadniają, że już 6-8 spotkań z terapeutą poznawczo-behawioralnym jest w stanie zmniejszyć ból i objawy depresji w TMD. Wskazują tym samym na istotę wsparcia psychologicznego w leczeniu wspomnianych zaburzeń.  

Depresja a oddech

Okazuje się, że u pacjentów z zaburzeniami psychicznymi różnego rodzaju możemy zaobserwować zmieniony wzorzec oddechowy. Szczególnie są to pacjenci z depresją, zaburzeniami lękowymi. Badania wykazały także, że u pacjentów z przewlekłą obturacyjną chorobą płuc (POChP) występuje depresja i zaburzenia lękowe. 

Dane uzyskane przez Neuman i wsp. wskazują, że istnieje związek przyczynowy między rozwojem objawów lęku i depresji a dusznością. Stan psychiczny jest zatem ważnym czynnikiem, który należy wziąć pod uwagę zarówno podczas oceny wyników epidemiologicznych badań układu oddechowego, jak i w warunkach klinicznych podczas leczenia pacjentów z dusznością

Jelita

Gallotta i wsp., przebadali pacjentów z zespołem jelita drażliwego (IBS). Na tej postawie udowadniają, że ból obszaru twarzy jest skorelowany z bólem brzucha i wyższym poziomem depresji.

Więcej o jelitach przeczytacie tutaj oraz w tym poście.

Depresja, lęk i stres – badania własne

W badaniu, które miałam okazję przeprowadzić podczas pisania pracy magisterskiej, doszłam do bardzo podobnych wniosków. Blisko 70% respondentek cierpi na przewlekły stres (70%), a ponad 30% na przewlekły lęk. Z depresją zmaga się 25,8% badanych.